یکی از پر کاربرد ترین اصطلاحاتی که در حوزه های مالیاتی، بیمه، حقوقی و حسابداری وجود دارد عبارات اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی است. سوالی که ذهن افراد را به خود مشغول می کند این است که تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی در چیست. برای بیان این موضوع در ابتدا باید با خود واژه های اشخاص حقیقی و حقوقی آشنا شویم.
اولین قسم از اقسام شخصیت در حقوق، شخص حقیقی است. در تعریف شخص حقیقی می توان به زبان ساده گفت که شخص حقیقی یا شخصیت حقیقی خود ما هستیم. در واقع همه افراد بشر، شخص حقیقی محسوب می شوند. انسان از زمانی که متولد می شود تا زمانی که از دنیا می رود دارای شخصیت حقیقی است. بنابراین طبق تعریفی که از شخصیت حقیقی کردیم، قانون به او شایستگی این را داده است تا بتواند صاحب یک سری حقوق و تکالیف شود. حقیقی بودن یک شخص ربطی به کوچک یا بزرگ بودن آن ها ندارد بلکه شخص در هر سنی از حقوق و تکالیف خاصی در برابر جامعه و دیگر انسان‌ها برخوردار است که باید به صورت مستقیم یا غیر مستقیم انجام دهد. نوع دیگر شخصیت را شخصیت حقوقی می گویند که برخلاف شخصیت حقیقی، به افراد و انسان ها اطلاق نمی شود. بلکه از مجموعه ای از افراد تشکیل شده است که دور هم جمع شده و طبق قانون شخصیتی مستقل و جدید را ایجاد می کنند. مانند سازمان ها، نهاد ها، شرکت ها و سایر ارگان های مشابه. شخصیت حقوقی، یک شخصیت فرضی و اعتباری است که از مجموعه ای مستقل در نظر گرفته می شود. به بیان دیگر، دو یا چند شخص حقیقی دور هم جمع شده و مجموعه ای مستقل به وجود می آورند که شخصیتی جداگانه از افراد حقیقی دارد. طبق ماده 588 قانون تجارت ، شخص حقوقی می تواند دارای کلیه حقوق و تکالیفی شود که قانون برای (اشخاص حقیقی) قائل شده است. مگر حقوق و وظایفی که بر اساس طبیعت انسانی، فقط انسان می تواند دارای آن حقوق باشد. بنابراین شخصیت حقوقی هم تولد و خاتمه دارد و می تواند اقامتگاه و تابعیت داشته باشد، اما نمی توانند مانند اشخاص حقیقی دارای حقوق ناشی از روابط انسانی مثل حق زوجیت باشند.
فرق بین اشخاص حقیقی و حقوقی در چیست
تفاوت هایی بین این دو شخصیت وجود دارد که در موارد زیر به شرح آن ها پرداخته می شود:
اعتباری و طبیعی بودن: همان گونه که در بالا گفته شد اشخاص حقیقی وجود طبیعی دارند و قابل مشاهده می باشند، در حالی که شخصیت های حقوقی، فرضی و اعتباری هستند.
آغاز و پایان شخصیت: شخصیت های حقیقی با تولد آغاز می شوند و با مرگ به پایان می رسند ولی شخصیت های حقوقی با اراده موسسین آن ها و طبق قرارداد، به وجود می آیند و با منحل شدن یا ورشکستگی از بین می روند.
نام: طبق قانون هر فردی باید نام و نام خانوادگی داشته باشد. نام را برای او انتخاب می کنند و نام خانوادگی نیز، همان نام خانوادگی پدر است. اشخاص حقیقی نیز باید یک نام مخصوص به خود را داشته باشند و به ثبت برسند زیرا بدون داشتن نام، معامله و ایجاد ارتباط با سایرین، سخت و حتی نا ممکن می شود.
حقوق و تکالیف: شخصیت حقوقی نیز می تواند مانند شخصیت حقیقی از حقوق و تکالیف مربوط به خود برخوردار باشد. یعنی صاحب اموال شود، هدیه دریافت کند و از سایر موارد مشابه استفاده نماید. هم چنین شخصیت حقوقی موظف است که تکالیف قانونی خود را انجام دهد. مثلا اگر چک صادر کند، موظف است که آن را در موعد مقرر پرداخت نماید، مالیات های خود را بپردازد و...
تنها تفاوت مربوط به این زمینه، این است که برخی حقوق و تکالیف مختص به انسان هاست و شخصیت حقوقی توانایی بهره مند شدن از آن ها را ندارد. مانند ازدواج کردن، وظایف پدر و فرزندی و... . هر شخص حقیقی می تواند یک شخصیت حقوقی مستقل ایجاد کند.
تیم حسابداری چرتکه پلاس
در مجموعه خدمات مالی حسابداری “چرتکه پلاس”، گروهی از فارغ التحصیلان برجسته کشور با بیش از 15 سال سابقه مفید در شرکت های معتبر گرد هم آمدند تا با بهره گیری از دانش و تجربه خود به شرکت ها و مؤسسات مختلف از قبیل شرکت های تجاری، کارگاه های صنعتی و تولیدی، شرکت های خدماتی، مؤسسات آموزشی و استارتاپ ها خدمات مالی ارائه نمایند. اگر شما نیاز به تیمی حرفه ای برای انجام امور مالی و حسابداری خود دارید همین حالا می توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید.
شماره تماس: 09900300026 – 09900300025